(Re)konstrukcja tradycji Sokratejskiej a poszukiwanie zdrowego rozsądku w naukach politycznych

Paweł 	Armada

doi:10.51196/srz.3.7

Artykuły

Nr 2(3) (2012): Antyczne źródła nauk społecznych

(Re)konstrukcja tradycji Sokratejskiej a poszukiwanie zdrowego rozsądku w naukach politycznych

Paweł Armada

PDF

DOI: https://doi.org/10.51196/srz.3.7
Przesłane: 10 czerwca 2020
Opublikowane: 01-11-2012

Abstrakt

Artykuł służy rozjaśnieniu relacji pomiędzy poszukiwaniem zdrowego rozsądku w naukach politycznych czy społecznych a szeroko oddziałującą ideą (re)konstrukcji tradycji Sokratejskiej, czyli powrotu do klasycznej filozofii politycznej. Pełne zrozumienie tej relacji zależy od podjęcia kilku kroków: po pierwsze, należy rozważyć tło wskazanej idei mieszczące się w powojennym amerykańskim dyskursie akademickim; po drugie, przyjrzeć się dwóm krytykom dominującego w nim nastawienia pióra Isaiaha Berlina i Leo Straussa; po trzecie, uchwycić szczególne znaczenie tudzież powab intelektualny wizji Straussa; po czwarte, zwrócić uwagę na zapoznany problem religijnego bądź teologicznego wymiaru oglądu zdroworozsądkowego; po piąte, stawić czoło jako takiej kwestii filozofii Sokratejskiej oraz temu, w jaki sposób Strauss i jego uczniowie rozwiązują tę kwestię. Omawiany artykuł stanowi jedynie bardzo zwięzły szkic powyższych zagadnień.

Bibliografia

Antoszewski, Andrzej. 1999. System polityczny jako kategoria analizy politologicznej. W: A. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.). Studia z teorii polityki, t. I. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Behnegar, Nasser. 2003. Leo Strauss, Max Weber and the Scientific Study of Politics. Chicago–London: The University of Chicago Press.
Benardete, Seth. 2000. The Argument of the Action. Essays on Greek Poetry and Philosophy. Chicago–London: University of Chicago Press.
Berlin, Isiah. 2002. Zmysł rzeczywistości. Studia z historii idei. Przeł. M. Filipczuk. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Bloom, Allan. 1997. Umysł zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów. Przeł. T. Bieroń. Poznań: Wydawnictwo „Zysk i S-ka”.
Bruell, Christopher. 1995. On Reading Plato Today. W: M. Palmer, Th.L. Pangle (red.). Political Philosophy and the Human Soul. Essays in Memory of Allan Bloom. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, Inc.
Chmielewski, Adam. 1996. Wprowadzenie. Filozofia moralności Alaisdaira MacIntyre’a. W: A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Przeł. A. Chmielewski, Warszawa: PWN.
Cropsey, Joseph (red.). 1964. Ancients and Moderns: Essays on the Tradition of Political Philosophy in Honor of Leo Strauss. New York–London: Basic Books.
Czarnecki, Michał J. 2008. Antyczne źródła nauki o polityce Erica Voegelina. „Dialogi Polityczne” nr 9, s. 13–26.
Gawkowska, Aneta. 2004. Biorąc wspólnotę poważnie? Komunitarystyczne krytyki liberalizmu. Warszawa: IFiS PAN.
Kahn, Charles H. 1996. Plato and the Socratic Dialogue: The Philosophical Use of a Literary Form. Cambridge: Cambridge University Press.
Korab-Karpowicz, Julian W. 2010. Historia filozofii politycznej od Tukidydesa do Locke’a. Tradycja klasyczna i jej krytycy. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Lambert, Byron C. 1999. The Regrettable Silence of Paul Emer More. „Modern Age”, vol. 41, zima, s. 47–54.
Lampert, Laurence. 1995. Nietzsche’s Challenge to Philosophy in the Thought of Leo Strauss. „The Review of Metaphysics”, vol. 58, Iss. 3.
Lilla, Mark. 2006. Lekkomyślny Umysł. Intelektualiści w polityce. Przeł. J. Margański. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
Lilla, Mark. 2007. Mistrz. Zamknięcie Straussowskiego umysłu. Przeł. A. Lipszyc. „Przegląd Polityczny” nr 81, s. 135–140.
MacIntyre, Alaisdair. 1996. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Przeł. A. Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mansfield, Harvey C. 1991. America’s Constitutional Soul. Baltimore– London: The Johns Hopkins University Press.
Marsh, David i Stoker, Gerry (red.). 2006. Teorie i metody w naukach politycznych. Przeł. J. Tegnerowicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Marulewska, Kinga. 2008. Tradycja klasyczna a kryzys współczesnej polityczności. „Dialogi Polityczne” nr 9, s. 29–43.
McAllister, Ted V. 1995. Revolt Against Modernity: Leo Strauss, Eric Voegelin, and the Search for Postliberal Order. Lawrence: University Press of Kansas.
Meier, Heinrich. 2006. The Theologico-Political Problem. W: tegoż, Leo Strauss and the Theologico-Political Problem. Przeł. M. Brainard. Cambridge: Cambridge University Press.
More, Paul Elmer. 1931. The Catholic Faith. Princeton: Princeton University Press.
Nehamas, Alexander. 1998. The Art of Living: Socratic Reflections from Plato to Foulcault. Berkeley: University of California Press.
Pangle, Thomas L. 1994. Uszlachetnianie demokracji. Wyzwanie epoki postmodernistycznej. Przeł. M. Klimowicz. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Pippin, Robert. 2005. The Persistence of Subjectivity. On the Kantian Aftermath. New York: Cambridge University Press.
Ryn, Claes G. 1996. How the Conservatives Failed “The Culture”. „Modern Age”, vol. 38, zima, s. 117–127.
Strauss, Leo. 1964. The City and Man. Chicago–London: University of Chicago Press.
Strauss, Leo. 1988. What Is Political Philosophy and Other Studies. Chicago– London: University of Chicago Press.
Strauss, Leo. 1989. Studies in Platonic Political Philosophy. Chicago–London; University of Chicago Press.
Strauss, Leo. 1989. What Is Liberal Education? W: tegoż, Liberalism Ancient and Modern. Ithaca–London: Cornell University Press.
Strauss, Leo. 1997. Philosophie und Gesetz – Frühe Schriften. Stuttgart– Weimar: Verlag J.B. Metzler.
Strauss, Leo. 1998. Sokratejskie pytanie. Eseje wybrane. Przeł. P. Maciejko. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.
Śpiewak, Paweł. 1998. W stronę wspólnego dobra. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.
Tansey, Stephen D. 1997. Nauki polityczne. Przeł. J. Gilewicz. Poznań: Wydawnictwo „Zysk i S-ka”.
Villa, Dana R. 1998. The Philosopher versus the Citizen: Arendt, Strauss and Socrates. „Political Theory”, vol. 26, nr 2, kwiecień, s. 147–172.
Wallach, John R. 2001. The Platonic political art: A Study of Critical Reason and Democracy. University Park, PA: The Pennsylvania State University Press.

Downloads

Download data is not yet available.

Słowa kluczowe

Sokrates
Leo Strauss
zdrowy rozsądek
nauki polityczne
religia

Jak cytować

Armada, Paweł. (2012). (Re)konstrukcja tradycji Sokratejskiej a poszukiwanie zdrowego rozsądku w naukach politycznych. Stan Rzeczy, (2(3), 89–115. https://doi.org/10.51196/srz.3.7

Podobne artykuły

Paweł Armada, Między problemem teologiczno-politycznym a wiarą politologa. Kilka uwag o szkole Straussowskiej , Stan Rzeczy: Nr 1(2) (2012): Jak odnieść sukces w nauce?
Robert Pawlik, Mowa symboli i mowa form. Edgar Wind i Leo Steinberg przeciw zeświecczaniu Ostatniej Wieczerzy Leonarda da Vinci , Stan Rzeczy: Nr 1(8) (2015): Symbole
Rafał Wonicki , Między naturalizmem a religią. O idei społeczeństwa postsekularnego w myśli Jürgena Habermasa , Stan Rzeczy: Nr 2(5) (2013): Postsekularyzmy
Dorian Mączka, Nauka a nuda – spojrzenie z perspektywy filozoficznej , Stan Rzeczy: Nr 2(11) (2016): Nuda
Waldemar Rapior, Inwestować i formować: narzędzia artystyczne w badaniu socjologicznym , Stan Rzeczy: Nr 1(4) (2013): Stan sztuki
Stanisław Obirek, Religia jako system symboli , Stan Rzeczy: Nr 1(8) (2015): Symbole
Ewa Nowicka, Wspólnoty lokalne w Grecji między religią a życiem , Stan Rzeczy: Nr 2(3) (2012): Antyczne źródła nauk społecznych
Michał Warchala, Postsekularne konstelacje nowoczesności. O historycznych związkach religii i nauk społecznych , Stan Rzeczy: Nr 2(5) (2013): Postsekularyzmy
Katarzyna Kremplewska, Racjonalność odroczona: postsekularne antycypacje amerykańskie w myśli George’a Santayany , Stan Rzeczy: Nr 2(5) (2013): Postsekularyzmy
Tadeusz Szawiel , Obecność filozofii a nauki społeczne , Stan Rzeczy: Nr 1(1) (2011): Demony w nauce

1 2 3 4 5 6 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

[1] Antoszewski, Andrzej. 1999. System polityczny jako kategoria analizy politologicznej. W: A. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.). Studia z teorii polityki, t. I. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

[2] Behnegar, Nasser. 2003. Leo Strauss, Max Weber and the Scientific Study of Politics. Chicago–London: The University of Chicago Press.

[3] Benardete, Seth. 2000. The Argument of the Action. Essays on Greek Poetry and Philosophy. Chicago–London: University of Chicago Press.

[4] Berlin, Isiah. 2002. Zmysł rzeczywistości. Studia z historii idei. Przeł. M. Filipczuk. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

[5] Bloom, Allan. 1997. Umysł zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów. Przeł. T. Bieroń. Poznań: Wydawnictwo „Zysk i S-ka”.

[6] Bruell, Christopher. 1995. On Reading Plato Today. W: M. Palmer, Th.L. Pangle (red.). Political Philosophy and the Human Soul. Essays in Memory of Allan Bloom. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, Inc.

[7] Chmielewski, Adam. 1996. Wprowadzenie. Filozofia moralności Alaisdaira MacIntyre’a. W: A. MacIntyre, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Przeł. A. Chmielewski, Warszawa: PWN.

[8] Cropsey, Joseph (red.). 1964. Ancients and Moderns: Essays on the Tradition of Political Philosophy in Honor of Leo Strauss. New York–London: Basic Books.

[9] Czarnecki, Michał J. 2008. Antyczne źródła nauki o polityce Erica Voegelina. „Dialogi Polityczne” nr 9, s. 13–26.

[10] Gawkowska, Aneta. 2004. Biorąc wspólnotę poważnie? Komunitarystyczne krytyki liberalizmu. Warszawa: IFiS PAN.

[11] Kahn, Charles H. 1996. Plato and the Socratic Dialogue: The Philosophical Use of a Literary Form. Cambridge: Cambridge University Press.

[12] Korab-Karpowicz, Julian W. 2010. Historia filozofii politycznej od Tukidydesa do Locke’a. Tradycja klasyczna i jej krytycy. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

[13] Lambert, Byron C. 1999. The Regrettable Silence of Paul Emer More. „Modern Age”, vol. 41, zima, s. 47–54.

[14] Lampert, Laurence. 1995. Nietzsche’s Challenge to Philosophy in the Thought of Leo Strauss. „The Review of Metaphysics”, vol. 58, Iss. 3.

[15] Lilla, Mark. 2006. Lekkomyślny Umysł. Intelektualiści w polityce. Przeł. J. Margański. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

[16] Lilla, Mark. 2007. Mistrz. Zamknięcie Straussowskiego umysłu. Przeł. A. Lipszyc. „Przegląd Polityczny” nr 81, s. 135–140.

[17] MacIntyre, Alaisdair. 1996. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Przeł. A. Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

[18] Mansfield, Harvey C. 1991. America’s Constitutional Soul. Baltimore– London: The Johns Hopkins University Press.

[19] Marsh, David i Stoker, Gerry (red.). 2006. Teorie i metody w naukach politycznych. Przeł. J. Tegnerowicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

[20] Marulewska, Kinga. 2008. Tradycja klasyczna a kryzys współczesnej polityczności. „Dialogi Polityczne” nr 9, s. 29–43.

[21] McAllister, Ted V. 1995. Revolt Against Modernity: Leo Strauss, Eric Voegelin, and the Search for Postliberal Order. Lawrence: University Press of Kansas.

[22] Meier, Heinrich. 2006. The Theologico-Political Problem. W: tegoż, Leo Strauss and the Theologico-Political Problem. Przeł. M. Brainard. Cambridge: Cambridge University Press.

[23] More, Paul Elmer. 1931. The Catholic Faith. Princeton: Princeton University Press.

[24] Nehamas, Alexander. 1998. The Art of Living: Socratic Reflections from Plato to Foulcault. Berkeley: University of California Press.

[25] Pangle, Thomas L. 1994. Uszlachetnianie demokracji. Wyzwanie epoki postmodernistycznej. Przeł. M. Klimowicz. Kraków: Wydawnictwo Znak.

[26] Pippin, Robert. 2005. The Persistence of Subjectivity. On the Kantian Aftermath. New York: Cambridge University Press.

[27] Ryn, Claes G. 1996. How the Conservatives Failed “The Culture”. „Modern Age”, vol. 38, zima, s. 117–127.

[28] Strauss, Leo. 1964. The City and Man. Chicago–London: University of Chicago Press.

[29] Strauss, Leo. 1988. What Is Political Philosophy and Other Studies. Chicago– London: University of Chicago Press.

[30] Strauss, Leo. 1989. Studies in Platonic Political Philosophy. Chicago–London; University of Chicago Press.

[31] Strauss, Leo. 1989. What Is Liberal Education? W: tegoż, Liberalism Ancient and Modern. Ithaca–London: Cornell University Press.

[32] Strauss, Leo. 1997. Philosophie und Gesetz – Frühe Schriften. Stuttgart– Weimar: Verlag J.B. Metzler.

[33] Strauss, Leo. 1998. Sokratejskie pytanie. Eseje wybrane. Przeł. P. Maciejko. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.

[34] Śpiewak, Paweł. 1998. W stronę wspólnego dobra. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.

[35] Tansey, Stephen D. 1997. Nauki polityczne. Przeł. J. Gilewicz. Poznań: Wydawnictwo „Zysk i S-ka”.

[36] Villa, Dana R. 1998. The Philosopher versus the Citizen: Arendt, Strauss and Socrates. „Political Theory”, vol. 26, nr 2, kwiecień, s. 147–172.

[37] Wallach, John R. 2001. The Platonic political art: A Study of Critical Reason and Democracy. University Park, PA: The Pennsylvania State University Press.