Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Nr 2(9) (2015): Odwaga cywilna

Bohater, donosiciel, kozioł ofiarny. Rozważania o sygnalistach i społecznej roli whistleblowingu

  • Aleksandra Kobylińska
DOI
https://doi.org/10.51196/srz.9.7
Przesłane
23 czerwca 2020
Opublikowane
01-11-2015

Abstrakt

Whistleblowing – ujawnianie przez pracownika nieprawidłowości, do jakich dochodzi w organizacji – jest jednym z ważnych mechanizmów eliminowania patologii z instytucji publicznych i przedsiębiorstw. Artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na pytania, czym jest whistleblowing oraz jakie jest jego społeczne znaczenie. W tekście zasygnalizowane zostały kluczowe problemy związane z ujawnianiem nieprawidłowości oraz ze społecznymi reakcjami na działalność sygnalistów. Punktem odniesienia są Mertonowskie rozważania na temat nonkonformizmu oraz koncepcja pozytywnej dewiacji społecznej. Tekst odwołuje się do przykładów doświadczeń polskich sygnalistów z ostatnich lat.

Bibliografia

  1. Alford C. 2001. Whistleblowers: Broken Lives and Organizational Power, Cornell University Press.
  2. Association of Certified Fraud Examiners 2008. Report to the Nation on Occupational Fraud and Abuse, http://www.acfe.com/uploadedFiles/ACFE_Website/Content/documents/2008-rttn.pdf; dostęp: 23.09.2014.
  3. Calland R., Dehn G. 2004. Whistleblowing Around the World; Law, Culture and Practice, Public Concern at Work.
  4. De Maria W., Jan C. 1997. Eating its Own. The Whistleblower’s Organization in Vendetta Mode, „Australian Journal of Social Issues”, nr 32(1), s. 37–59.
  5. Elliston F.A. 1982. Civil Disobedience and Whistleblowing. A Comparative Analysis of Two Forms of Dissent, „Journal of Business Ethics”, nr 1(1), s. 23–28.
  6. Grant C. 2002. Whistle Blowers. Saints of Secular Culture, „Journal of Business Ethics”, nr 39(4), s. 391–399.
  7. Jubb P.B. 1999. Whistleblowing: A Restrictive Definition and Interpretation, „Journal of Business Ethics”, nr 21(1), s. 77–94.
  8. Kurczewski J. 2013. Sorokina teoria działań pozytywnych, „Normy, dewiacje i kontrola społeczna”, t. 14.
  9. Kobylińska A., Folta M. 2015. Sygnaliści – ludzie, którzy nie potrafią milczeć. Doświadczenia osób ujawniających nieprawidłowości w instytucjach i firmach w Polsce, Instytut Spraw Publicznych.
  10. Kwaśniewski J. 1976. Pozytywna dewiacja społeczna, „Studia Socjologiczne”, nr 3(62), s. 215–233.
  11. Lewicka-Strzałecka A. 2012. Whistleblowing w Polsce – działanie w dobrej wierze czy donosicielstwo?, [w:] Centralne Biuro Antykorupcyjne, Mapa korupcji. Stan przestępczości korupcyjnej w Polsce w 2011 r., Wydawnictwo Centrum Szkolenia Policji, s. 21–26.
  12. Merton R.K. 2002. Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  13. PwC. 2014. Global Economic Crime Survey 2014.
  14. PwC Investigation and Forensic Services. 2007. Economic crime. People, culture and controls. The 4th biennial Global Economic Crime Survey.
  15. Soeken D.R. 2014. Don’t Kill the Messenger. How America’s Valiant Whistleblowers Risk Everything in Order to Speak Out Against Waste, Fraud and Abuse in Business and Government, CreateSpace Independent Publishing Platform.
  16. Swedberg R. 1999. Civil Courage („Zivilcourage”). The Case of Knut Wicksell, „Theory and Society”, nr 28(4), s. 501–528.
  17. Vandekerckhove W., James C., West F. 2013. Whistleblowing. The inside story – a study of the experiences of 1,000 whistleblowers, Project Report. Public Concern at Work.
  18. Worth M. 2013. Whistleblowing in Europe. Legal Protections for Whistleblowers in the EU, Transparency International.
  19. Wright K. 2008. Towards a Cultural Sociology of Whistleblowing, http://www.tasa.org.au/uploads/2011/05/Wright-Katie-Session-80-PDF.pdf; dostęp: 23.09.2014.
  20. Znaniecki F. 2001. Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Downloads

Download data is not yet available.